Piše: Msr Aleksandar Antunović, kustos-etnolog, Muzej Vojvodine
Odlukom Nacionalnog komiteta za nematerijalno kulturno nasleđe Srbije tamburaška praksa upisana je u Nacionalni registar Nematerijalnog kulturnog nasleđa Republike Srbije.
Na inicijativu Etnološkog odeljenja Muzeja Vojvodine, krajem 2019. godine pokrenut je proces prikupljanja materijala i dokumentacije potrebne za upis tamburaške prakse u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Republike Srbije.
Smeštanje tamburaške prakse u kontekst nematerijalnog kulturnog nasleđa u Vojvodini rezultat je sveobuhvatnijeg naučnog, etnološkog i antropološkog istraživanja ovog kulturnog fenomena. Tamburašku praksu, kao specifičnu kulturnu formu, odlikuje orkestarsko muziciranje na tamburaškim instrumentima. Veštine i znanja sviranja na ovoj vrsti žičanih instrumenata predstavljaju osnovni nematerijalni segment tamburaštva.
Podsećamo, 2018. godine ekipa magazina Kaleidoskop media je u projektu očuvanja kulturne baštine Identitet u amanet zabeležila običaje na sremskoj svadbi i nezaobilazni element sremskog veselja - tamburaše. Tekst i video priloge možete pronaći ovde.
A kako su nekad izgledale sremske svadbe pročitajte ovde.
Pored umeća muziciranja, tamburašku praksu kao element nematerijalnog kulturnog nasleđa određuju i druge radnje i umeća: komponovanje i aranžiranje za tamburaški sastav, izrada i reparacija tamburaških instrumenata, pevanje uz pratnju tamburaškog sastava, edukacija, tradicionalni model interakcije muzičara sa publikom u kafanskom ambijentu i uključenost tamburaških sastava u običajima životnog i godišnjeg ciklusa.
Foto: Muzej Vojvodine
Tamburaška praksa prepoznata je kao sastavni deo kulturnog identiteta Srba, Roma, Bunjevaca, Mađara, Hrvata, Slovaka, Rusina i drugih zajednica koje žive na prostoru Republike Srbije. Ona je živa praksa koja se na mlađe generacije prenosi formalnom i neformalnom edukacijom i prenošenjem veština i znanja unutar porodice ili šire zajednice.
Za upis na listu nematerijalnog kulturnog nasleđa sakupljena su pisma saglasnosti predstavnika zajednica koje tamburašku praksu smatraju elementom sopstvenog kulturnog identiteta. Kao nosioci ovog kulturnog elementa prepoznati su predstavnici institucionalnog i neinstitucionalnog tamburaštva – pojedinci, svirači na tamburaškim instrumentima, članovi komercijalnih tamburaških sastava – bandi, nastavnici iz sfere formalnog muzičkog obrazovanja, kulturni aktivisti, predstavnici medija koje promovišu i neguju tamburaško muziciranje i majstori, graditelji tambura.
Pored Vojvodine, tamburaška praksa prisutna je i u drugim delovima Republike Srbije i predstavlja reprezentativno kulturno nasleđe srpskog, kao i drugih naroda koji žive na ovom prostoru. U procesu prijave kulturnog elementa obuhvaćene su nacionalne zajednice koje baštine tamburaštvo u svojoj tradicionalnoj kulturi. Pored tradicijske, tamburaška praksa predstavljena je i u kontekstu savremene gradske kulture u Vojvodini.
Proces istraživanja i sakupljanja potrebnog materijala za ovu prijavu prezentovan je 04.12.2020. na Seminaru nematerijalnog kulturnog nasleđa, u organizaciji Odeljenja za etnologiju i antropologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu. Muzej Vojvodine, kao jedan od predlagača prijave, ima u planu nastavak istraživanja, očuvanja i interpretacije nematerijalnih i materijalnih aspekata tamburaške prakse koja predstavlja važnu identitetsku odrednicu mnogih zajednica koje žive na ovom prostoru.
VIŠE TEKSTOVA O KULTURNOJ BAŠTINI U SRBIJI NA KALEIDOSKOP MEDIA:
UŽIČKA SVADBA - POD KONCERTNOM PALICOM ČAUŠA
ISTOČNA SRBIJA - TRADICIJA SA LIČNIM PEČATOM
SVADBA U RIPNJU - KAO PRINC NA BELOM KONJU
OD KIĆENE ČUTURE DO "POPRAVKE"
Komentari